Als het aan het kabinet ligt, mogen banken transacties van hun klanten gezamenlijk gaan doorlichten. Banken surveilleren hun klanten nu al individueel, maar een nieuw wetsvoorstel moet het mogelijk maken om transactie- en klantgegevens massaal uit te wisselen.
Critici vrezen dat het wetsvoorstel leidt tot een ‘bancair sleepnet’. Als banken transacties ‘ongebruikelijk’ vinden, kunnen ze klanten om verantwoording vragen. Dat overkomt steeds meer Nederlanders. Als een bank een klant onbetrouwbaar vindt, kan de rekening geblokkeerd worden.
Bij banken werken nu al 12.000 medewerkers die zich bezighouden met het controleren van transacties.
Massasurveillance
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) waarschuwt voor ‘een vorm van massasurveillance die kan leiden tot uitsluiting en waarbij risico’s op discriminatie kunnen ontstaan’.
Als klant weet je niet waarom een bank je als ‘hoog risico’ bestempelt. De wettelijke normen daarvoor zijn ‘open en multi-interpretabel’, zegt advocaat Fleur le Roy tegen Radar.
In de praktijk gebeurt dit al
“De open normen kunnen ervoor zorgen dat instellingen ongewild verkeerde inschattingen maken. Dit kan desastreuze gevolgen hebben voor een (potentiële) klant, zoals discriminatie en onterechte uitsluiting, met mogelijk onomkeerbare financiële en reputatieschade tot gevolg. In de praktijk gebeurt dit al,” stelt Le Roy.
Simon Lelieveldt, voormalig hoofd toezicht bij de Nederlandse Vereniging van Banken, denkt dat een hoop mensen bang zijn voor het monitoren dat in China gebeurt of in Duitsland door de Stasi gebeurde. “Daar moeten we niet in terechtkomen.”
Onlangs verdedigde Kaag nog het plan om elke transactie van 100 euro of meer te monitoren.
Comments